Rekabet Kurulu’nun Dijital Platformlara Soruşturması: Netflix, Disney+, Exxen, BluTV, GAİN ve Prime Video’nun Rekabet Uygulamaları Mercek Altında

Türkiye Rekabet Kurulu (RK), dijital içerik platformlarının rekabetçi ortamı etkileyen uygulamalarını soruşturmak üzere kapsamlı bir ön araştırma başlattı. Netflix, Disney+, Exxen, BluTV, GAİN ve Amazon Prime Video gibi sektörün önde gelen isimlerinin yer aldığı soruşturma, platformların içerik lisanslama anlaşmaları, yeteneklerle yapılan sözleşmeler ve genel rekabet stratejileri üzerinde yoğunlaşıyor. Bu kapsamlı inceleme, Türkiye’deki dijital medya sektörünün geleceğini ve tüketicilerin içerik erişimini önemli ölçüde etkileyebilir.

Soruşturmanın Kapsamı ve Amaçları

Rekabet Kurulu’nun 27 Şubat 2025 tarihli toplantısında alınan karar doğrultusunda başlatılan soruşturma, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamında yürütülüyor. Kurul, söz konusu platformların kanunun 4. ve 6. maddelerini ihlal edip etmediklerini incelemeyi amaçlıyor. Bu maddeler, rekabeti kısıtlayıcı anlaşmalar ve hakim durumun kötüye kullanımıyla ilgilidir. Soruşturmanın temel odak noktaları şunlardır:

Netflix’in Rekabet Uygulamaları

Netflix, soruşturmanın en detaylı incelenecek platformlarından biri. Kurul, Netflix’in;

• İçerik lisanslama anlaşmaları kapsamında yapımcılar, dağıtımcılar ve telif hakkı sahipleriyle olan ilişkilerini,
• Oyuncular, yönetmenler ve senaristler gibi yetenek kadrosuyla yaptığı anlaşmalardaki münhasır koşulları,
• Türkiye’deki yapımcılar ve yetenekler arasında ayrımcılık yapıp yapmadığını,
• Kendi orijinal yapımlarını bağımsız yapımcıların yapımları aleyhine kayırıp kayırmadığını

inceleyecek. Bu incelemeler, Netflix’in hakim durumunu kötüye kullanıp kullanmadığını belirlemek amacıyla yapılacak.

Diğer Platformların Rekabet Uygulamaları

Disney+, Exxen, BluTV, GAİN ve Amazon Prime Video gibi diğer platformların ise içerik sağlayıcılar ve yetenek kadrosuyla yaptıkları münhasır anlaşmalar ve rekabeti kısıtlayıcı diğer anlaşma ve uygulamaları incelenecek. Bu platformların da hakim durumlarını kötüye kullanıp kullanmadıkları ve rekabeti kısıtlayıcı uygulamaların olup olmadığı araştırılacak.

4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un İlgili Maddeleri

Soruşturmanın temeli olan 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. ve 6. maddeleri, rekabet hukukunun temel taşlarını oluşturur. 4. madde, rekabeti kısıtlayıcı anlaşmaları yasaklarken, 6. madde ise hakim durumun kötüye kullanımını suç sayar. Bu maddelerin ihlal edilip edilmediğinin belirlenmesi, soruşturmanın nihai sonucunu şekillendirecektir.

4. Madde: Rekabeti Kısıtlayıcı Anlaşmalar

Bu madde, işletmelerin rekabeti kısıtlayıcı anlaşmalar yapmasını yasaklar. Bu tür anlaşmalar, fiyat sabitleme, pazar paylaşımı, üretim veya satış kotaları belirleme gibi faaliyetleri içerebilir. Dijital platformlar bağlamında, içerik sağlayıcılarla yapılan münhasır anlaşmalar, rekabeti kısıtlayıcı olarak değerlendirilebilir. Eğer bu anlaşmalar, diğer platformların aynı içeriğe erişimini engelliyorsa veya tüketicilere daha az seçenek sunuyorsa, 4. madde ihlali söz konusu olabilir.

6. Madde: Hakim Durumun Kötüye Kullanımı

Bu madde, piyasada hakim konumda olan işletmelerin bu konumlarını kötüye kullanmasını yasaklar. Hakim durum, bir işletmenin rakiplerine göre önemli bir pazar gücüne sahip olması anlamına gelir. Hakim durumdaki bir işletme, fiyatlandırmada ayrımcılık yapma, rakiplerini dışlama veya tüketicilere haksız şartlar dayatma gibi uygulamalarda bulunabilir. Soruşturma kapsamında, Netflix’in platformdaki içeriklere yönelik lisans anlaşmaları ve yetenek kadrosuyla yaptığı anlaşmalar, hakim durumun kötüye kullanımı açısından incelenecektir.

Soruşturmanın Dijital Medya Sektörüne Etkileri

Rekabet Kurulu’nun bu soruşturması, Türkiye’deki dijital medya sektörünü derinden etkileyebilir. Sonuçlar, platformların iş modellerini, içerik stratejilerini ve tüketicilerle olan ilişkilerini değiştirebilir. Soruşturmanın olası sonuçları arasında şunlar yer alabilir:

• Para cezaları: Eğer platformların rekabet kurallarını ihlal ettiği tespit edilirse, önemli miktarda para cezası uygulanabilir.
• Anlaşma değişiklikleri: Platformların, rekabeti kısıtlayıcı anlaşmalarını değiştirmeleri veya feshetmeleri gerekebilir.
• Yeni düzenlemeler: Soruşturma, dijital medya sektörünü düzenleyen yeni yasal düzenlemelerin yapılmasına yol açabilir.
• Tüketici faydası: Soruşturmanın sonucu, tüketicilerin daha fazla içerik seçeneğine ve daha rekabetçi fiyatlara erişmesini sağlayabilir.

Uluslararası Örnekler ve Karşılaştırmalar

Dünya genelinde, dijital medya platformlarının rekabet uygulamaları düzenleyici kurumlar tarafından sıklıkla inceleniyor. AB, ABD ve diğer ülkelerde, benzer soruşturmalar ve düzenlemeler yapılıyor. Bu ülkelerdeki deneyimler, Türkiye’deki soruşturmanın sonuçlarını tahmin etmede ve sektörün geleceğini değerlendirmede yol gösterici olabilir. Örneğin, AB’nin Google ve diğer büyük teknoloji şirketlerine yönelik rekabet davaları, bu tür soruşturmaların potansiyel sonuçlarını göstermektedir. Bu uluslararası örnekler, Türkiye’deki soruşturmanın kapsamını ve olası sonuçlarını anlamak için önemli bir perspektif sunmaktadır.

Sonuç ve Gelecek Beklentileri

Rekabet Kurulu’nun dijital platformlara yönelik soruşturması, Türkiye’deki dijital medya sektörünün geleceği için önemli bir dönüm noktasıdır. Soruşturmanın sonuçları, platformların iş modellerini, tüketicilerin içerik erişimini ve genel rekabet ortamını önemli ölçüde etkileyebilir. Bu kapsamlı inceleme, sektörün daha şeffaf, adil ve rekabetçi bir hale gelmesine katkıda bulunabilir. Ancak, soruşturmanın süreci ve sonuçları, sektörün belirsizliğini koruyabilir. Platformlar, olası para cezaları ve düzenleyici müdahalelerle karşı karşıya kalabilirken, tüketiciler daha rekabetçi bir ortamda daha fazla içerik seçeneği ve daha uygun fiyatlarla karşılaşabilirler. Soruşturmanın devam eden aşamaları ve nihai karar, Türkiye’deki dijital medya sektörünün geleceğini şekillendirecek önemli gelişmeler olacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Soruşturma ne kadar sürecek?

Soruşturmanın süresi, toplanacak delillerin miktarına ve karmaşıklığına bağlı olarak değişebilir. Net bir süre belirlemek mümkün değil, ancak genellikle bu tür soruşturmalar uzun bir zaman almaktadır.

Soruşturmanın sonucu ne olabilir?

Soruşturmanın sonucu, platformların rekabet kurallarını ihlal edip etmediklerine bağlıdır. İhlal tespit edilirse, para cezaları, anlaşma değişiklikleri veya yeni düzenlemeler gibi sonuçlar ortaya çıkabilir. İhlal tespit edilmezse, soruşturma sonuçsuz kalabilir.

Soruşturma tüketicileri nasıl etkileyebilir?

Soruşturma, tüketiciler için daha fazla içerik seçeneği ve daha rekabetçi fiyatlar anlamına gelebilir. Ancak, soruşturmanın süreci, bazı platformların hizmetlerinde geçici kesintilere veya fiyat artışlarına yol açabilir.

Diğer ülkelerde benzer soruşturmalar var mı?

Evet, dünya genelinde birçok ülke, dijital medya platformlarının rekabet uygulamalarını inceliyor ve düzenliyor. AB, ABD ve diğer ülkelerde benzer soruşturmalar ve düzenlemeler mevcuttur.

Soruşturma hakkında daha fazla bilgi nereden alabilirim?

Rekabet Kurulu’nun resmi internet sitesi, soruşturma hakkında en güncel ve güvenilir bilgi kaynağıdır. Ayrıca, ilgili haber kaynaklarını takip ederek gelişmeleri takip edebilirsiniz.